| Аты | КЫРГЫЗ-ТҮРК «МАНАС» УНИВЕРСИТЕТИНИН САЛТТУУ ОЮНДАР ЖАНА СПОРТ ИЛИМИН ИЗИЛДӨӨ ИНСТИТУТУ БОЮНЧА НУСКАМАСЫ |
|---|---|
| Документтин түрү | Жоболор |
| Документтин статусу | Күчүндө |
| Номер | 13 |
| Кабыл алганы | 28.12.2022 |
| Ачкыч сөздөр |
СПОРТ ИЛИМИ САЛТТУУ ОЮНДАР |
Документтерге шилтемелер табылган жок.

|
КЫРГЫЗ-ТҮРК МАНАС
УНИВЕРСИТЕТИ |
KIRGIZİSTAN-TÜRKİYE MANAS
ÜNİVERSİTESİ |
мыйзам
КЫРГЫЗ-ТҮРК «МАНАС» УНИВЕРСИТЕТИНИН САЛТТУУ ОЮНДАР ЖАНА СПОРТ ИЛИМИН ИЗИЛДӨӨ ИНСТИТУТУ БОЮНЧА НУСКАМАСЫ
БИРИНЧИ БӨЛҮМ
Максаты, мазмуну, укуктук негиздемеси жана аныктамалар
Максаты
1-берене. Бул нускаманын максаты — Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Салттуу оюндар жана спорт илимин изилдөө институтунун максаттарына, иш-чараларына жана жетекчилеринин милдеттерине тийиштүү жол-жоболорду аныктоо.
Мазмуну
2-берене. Бул нускама Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Салттуу оюндар жана спорт илимин изилдөө институтунун максаттарына, иш-чараларына жана жетекчилеринин милдеттерине тийиштүү чечимдерди камтыйт.
Укуктук негиздеме
3-берене. Бул нускама Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Уставынын 5-беренесинин 2-бөлүгүнө ылайык жана Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Камкорчулар кеңешинин 2021-жылдын 28-апрелиндеги 2021-02/7 (c)-номерлүү чечиминин негизинде даярдалган.
Аныктамалар жана кыскартуулар
4-берене. Бул нускамада төмөнкү түшүнүктөр колдонулат:
|
Университет : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университети; |
|
Камкорчулар кеңеши |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Камкорчулар кеңеши; |
|
Ректор : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Ректору; |
|
Проректор : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин проректору; |
|
Ректорат : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин ректораты; |
|
Окумуштуулар кеңеши : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Окумуштуулар кеңеши; |
|
Институт : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Салттуу оюндар жана спорт илимин изилдөө институту; |
|
Мүдүр : |
Институттун мүдүрү; |
|
Институттун башкаруу кеңеши: |
Административдик жана институттун максаттарына ылайык иш-чараларды ишке ашырууга мүдүргө көмөк көрсөтүүчү башкаруу органы; |
|
Институттун кеңеши : |
Институттун окуу-тарбиялык жана илимий изилдөө иштери менен алектенген академиялык орган; |
|
Консультативдик кеңеш : |
Институттун иш багыттарына тиешеси бар кишилерден жана окумуштуулардан турган консультативдик орган; |
|
Институттун илимий тармагы : |
Институттун ЖОЖдон кийинки билим берүү программаларын жүзөгө ашырган университеттин факультеттерине караштуу бөлүмдөр. |
ЭКИНЧИ БӨЛҮМ
Институттун максаттары, иш багыттары жана башкаруу органдары
Институттун максаттары
5-берене. Институттун максаттары төмөндөгүдөй:
- Биринчи кезекте түрк тилдүү жана боордош элдердин, андан кийин дүйнөнүн ар кыл бурчунда жашаган элдердин унутулган жана унутулуп бараткан салттуу оюндары менен спорт түрлөрүнө байланыштуу илимий-изилдөөлөрдү жүргүзүү;
- Аймактык жана улуттук айырмачылыктарды эске алуу менен окшош салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн аныктоо үчүн илимий изилдөөлөрдү жүргүзүү;
- Салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн сактап калуу жана алардын үзгүлтүксүздүгүн камсыздоо үчүн иш-аракеттерди жүргүзүү;
- Салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн жайылтуу, алардын көрүнүктүүлүгүн жогорулатуу жана аларды күнүмдүк турмушка аралаштыруу үчүн жаңы контексттерди түзүүгө жардам бере турган турнирлерди, мелдештерди, фестивалдарды ж.б. иш-чараларды уюштурууга аракет кылуу;
- Салттуу оюндардын жана спорт түрлөрүнүн коомчулуктарды бириктирүүчү күчүн эске алуу жана жалпы эрежелерди иштеп чыгуу менен жаңы иш-чаралардын жүзөгө ашырылышына салым кошуу;
- Салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн муундан-муунга өткөрүп берүү жана сактап калуу максатында билим берүү, илимий-изилдөө жана тажрыйбалык-конструктордук иштерди, долбоорлорду иштеп чыгуу, жүзөгө ашыруу, басып чыгаруу жана архивдөө иш-чараларын жүргүзүү;
- Биринчи кезекте Түркия Республикасынын жана Кыргыз Республикасынын тийиштүү мекемелери, андан кийин Дүйнөлүк этноспорт конфедерациясы жана башка тийиштүү конфедерациялар, федерациялар, мамлекеттик эмес уюмдар менен кызматташуу аркылуу бул уюмдардан изилдөө үчүн колдоо алуу жана керектүү маалыматтарга жана квалификациялуу адистерге ээ болуу үчүн бул уюмдарга колдоо көрсөтүү;
- Эл аралык практикаларды жана изилдөө тенденцияларын эске алуу менен ЮНЕСКОнун социалдык-гуманитардык илимдер алкагында жана маданият тармагында жүзөгө ашырган “Материалдык эмес маданий мурасы”, салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн шыктандырган “Спорт бардыгы үчүн” аттуу келишимдери жана программалары аркылуу колдоого алынган жаңы иш-чараларды өткөрүү жана дүйнөлүк маданий мурастарга салым кошуу.
Иш багыттары
6-берене. Институт максаттарына ылайык төмөнкү багыттар боюнча иш-чараларды жүргүзөт:
- Түркия Республикасынын жана Кыргыз Республикасынын бардык аймактарында, башка түрк тилдүү мамлекеттерде жана боордош элдерде унутулуп бараткан же унутулган салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн изилдөө, аныктоо, иликтөө жана кайра жандандыруу иштерин жүргүзүү;
- Аныкталган салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн илимий жактан баалоо, архивдөө, алар тууралуу басылмаларды чыгаруу, алардын электрондук маалымат базасын түзүү, тажрыйбага багытталган көргөзмөлөрүн уюштуруу жана сактап калуу иш-чараларын жүргүзүү;
- Салттуу оюндарга жана спорт түрлөрү боюнча жергиликтүү жана эл аралык мамлекеттик жана жеке менчик мекемелер, уюмдар, мамлекеттик эмес уюмдар жана федерациялар менен кызматташуу;
- Салттуу оюндар же спорт түрлөрү менен алектенген ар бир мекемеге же уюмга зарыл документтер, маалыматтар, план жана долбоор сыяктуу материалдарды даярдоо жана консультациялык кызматтарды көрсөтүү;
- Салттуу оюндар жана спорт түрлөрү боюнча ЮНЕСКО жана башка уюмдар тарабынан колдоого алынган долбоорлорду иштеп чыгуу;
- Салттуу оюндар жана спорт түрлөрү тууралуу маалымат алуу жана бөлүшүү процесстерине салым кошуу үчүн биринчи кезекте окуу-тарбиялык иштерди, андан кийин жергиликтүү же эл аралык деңгээлде курстарды, семинарларды, конференцияларды, панелдерди, семинарларды, семинарларды, симпозиумдарды, конгресстерди жана башка иш-чараларды уюштуруу, координациялоо жана колдоо;
- Институттун максаттарына ылайык, университте салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн аныктоодон баштап, жүзөгө ашырууга чейинки бардык процесстерде иш багыттарын кеңейтүү, аларга илимий негиздеме берүү жана адистерди даярдоо максатында университетте дисциплиналар аралык ыкмалар менен күндүзгү окутуу жана/же аралыктан окутуу формасы боюнча ЖОЖдон кийинки билим берүү иш-чараларын жүргүзүү;
- Окшош тармактар боюнча окуу-тарбия иштерин жүргүзгөн жергиликтүү же эл аралык окуу жайлары менен студент алмашуу программаларын уюштуруу, ЖОЖдон кийинки билим берүү программалары боюнча биргелешкен иш-чараларды өткөрүү жана кош диплом программаларын ачуу;
- Салтуу оюндарды, спорт түрлөрүн жана маданий мурастарды жайылтуу, сактап калуу, өнүктүрүү, муундан-муунга өткөрүп берүү, илимий булактарды түзүү үчүн эл аралык деңгээлде илимий макалаларды, китептерди жана жана отчетторду даярдоо, басып чыгаруу жана басып чыгарууну колдоо, патенттик жана автордук укуктарды коргоо боюнча тийиштүү демилгелерди көтөрүү;
- 10)Институттун башкаруу кеңеши тарабынан тапшырылган башка иштерди аткаруу.
Башкаруу органдары
7-берене. Институттун башкаруу органдары – институттун мүдүрү, институттун башкаруу кеңеши, институттун кеңеши жана институттун консультативдик кеңеши.
Институттун мүдүрү
8-берене.
- Институттун мүдүрү Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен Ректор тарабынан университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар окутуучулардын ичинен үч жылдык мөөнөткө дайындалат. Кызмат мөөнөтү аяктаган мүдүр кайрадан шайлана алат. Институттун мүдүрү кызматка дайындоо тартибине ылайык зарыл учурларда кызматтан бошотулушу мүмкүн.
- Институттун мүдүрү институттун максаттарына ылайык иштерди үзгүлтүксүз түрдө жүргүзүү, бардык иш-чараларды көзөмөлдөө жана контролдоо, күтүлгөн натыйжаларды алуу үчүн ректордун алдында жооптуу болот.
- Университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар окутуучулардын ичинен дайындалган эң көп эки мүдүрдүн орун басары болот. Институттун мүдүрүнүн орун басарлары институттун мүдүрүнүн сунушу боюнча Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен Ректор тарабынан дайындалат.
- Инститтун мүдүрү кызмат ордунда жок болгон учурда анын милдетин мүдүрдүн орун басары/орун басарларынын бирөөсү, экөө тең кызмат ордунда болбогон учурда иш стажына жараша институттун башкаруу кеңешинин мүчөлөрүнүн ичинен бирөө аткарат. Бул милдетти аткаруу мөөнөтү алты айдан ашкан учурда институттун жаңы мүдүрү дайындалат.
Институттун мүдүрүнүн милдеттери
9-берене. Институттун мүдүрүнүн милдеттери төмөнкүдөй:
- Институтка өкүлчүлүк кылуу;
- Институттун кеңештерине мүчө дайындоо боюнча Ректоратка сунуш киргизүү;
- Институттун кеңештерин жыйынга чакыруу, жыйындарда төрагалык кылуу жана кабыл алынган чечимдерди жүзөгө ашыруу;
- Институттун жалпы абалы, иштөө тартиби, институттун башкаруу кеңеши тарабынан даярдалган жана жүзөгө ашырылган иш-чаралары тууралуу отчетту ар бир окуу жылынын аягында жана талап кылынган учурда ректоратка тапшыруу;
- Институттун органдарынын жана бөлүмдөрүнүн үзгүлтүксүз иштешин, координациясын жана кызматташуусун камсыз кылуу;
- Институттун бардык кызматкерлерин жана институтта аткарылган иштерди тийиштүү ченемдик-укуктук документке ылайык контролдоо;
- Жергиликтүү жана эл аралык уюмдар менен биргелешип өткөрүлө турган иш-чаралар боюнча даярдалган келишимдерди Ректоратка сунуштоо;
- Тийиштүү ченемдик-укуктук документте каралган башка милдеттерди аткаруу.
Институттун башкаруу кеңеши
10-берене. Институттун башкаруу кеңеши институттун мүдүрүнөн жана анын орун басарларынан, институттун мүдүрү тарабынан сунушталган жана Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен Ректор тарабынан үч жылдык мөөнөткө дайындалган, университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар үч окутуучудан түзүлөт. Кызмат мөөнөтү аяктабай кызматтан кеткен мүчөнүн ордуна ошол эле жол-жобонун негизинде жаңы мүчө дайындалат. Кызмат мөөнөтү аяктаган мүчө кайрадан дайындалышы мүмкүн.
Институттун башкаруу кеңешинин чечимдери жыйынга катышкандардын көпчүлүк добушу менен кабыл алынат. Добуштар тең болгондо мүдүрдүн добушу чечүүчү добуш болуп саналат.
Институттун башкаруу кеңешинин милдеттери
11-берене. Институттун башкаруу кеңешинин милдеттери төмөнкүдөй:
- Институттун кеңешинин чечимдеринде жана консультативдик кеңештин чечимдеринде аныкталган жол-жоболорду ишке ашырууда институттун мүдүрүнө көмөк көрсөтүү;
- Институттун иш-чараларын, пландарын, программаларын жана календарын ишке ашырууну камсыз кылуу;
- Институттун инвестиция, иш-чара, изилдөө программаларын жана алардын бюджетин даярдоо;
- Институттун иш-чараларына байланыштуу иштер жөнүндө чечим чыгаруу;
- Институттун жетекчилиги жана иш-чаралары боюнча мүдүр тарабынан аткарыла турган бардык иштерде чечимдерди кабыл алуу;
- Зарыл учурларда убактылуу жумушчу топторду түзүү жана алардын милдеттерин аныктоо;
- Жергиликтүү жана эл аралык уюмдар менен биргелешип жүргүзүлө турган иш-чаралардын жол-жоболорун аныктоо жана келишимдерди даярдоо;
- Тийиштүү ченемдик-укуктук документте каралган башка милдеттерди аткаруу.
ЖОЖдон кийинки билим берүү
12-берене. Институтта КТМУнун ЖОЖдон кийинки билим берүү жана сынак өткөрүү боюнча нускамасынын тийиштүү беренелерине ылайык ЖОЖдон кийинки билим берүү программалары ачылышы мүмкүн. Ачылган программалар боюнча окуу-тарбия иштери жогоруда аталган нускамага жана тийиштүү жоболорго ылайык жүргүзүлөт.
Институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысы
13-берене. Институттун мүдүрү ачылган ЖОЖдон кийинки билим берүү программасына факультеттин деканынын пикирин эске алуу менен тийиштүү факультеттин бөлүм башчысын ректоратка институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысы катары сунуштайт. Ректор сунушталган бөлүм башчыны Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысы кылып дайындайт.
Институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысынын милдеттери
14-берене. Институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысынын милдети – бөлүмдүн ар бир багыты боюнча ЖОЖдон кийинки билим берүүнү жана илимий изилдөөлөрдү жүргүзүүнү камсыз кылуу.
Институттун кеңеши
15-берене. Институттун кеңеши институттун мүдүрүнөн жана анын орун басарларынан, институттун мүдүрү тарабынан сунушталган, Ректор тарабынан үч жылдык мөөнөткө дайындалган жана университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар үч окутуучудан жана институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчыларынан түзүлөт. Кызмат мөөнөтү аяктабай кызматтан кеткен мүчөнүн ордуна ошол эле жол-жобонун негизинде жаңы мүчө дайындалат. Кызмат мөөнөтү аяктаган мүчө кайрадан дайындалышы мүмкүн.
Институттун кеңеши ар бир семестрдин башында чогулат. Зарыл учурларда институттун мүдүрү институттун кеңешин жыйынга чакырышы мүмкүн. Институттун кеңешинин чечимдери жыйынга катышкандардын көпчүлүк добушу менен кабыл алынат. Добуштар тең болгондо мүдүрдүн добушу чечүүчү добуш болуп саналат.
Институттун кеңешинин милдеттери
16-берене. Институттун кеңешинин милдеттери төмөнкүдөй:
- Институттун окуу-тарбиялык, илимий-изилдөө жана басып чыгаруу иштерин жана бул иштерге байланыштуу жол-жоболорду, пландарды, программаларды жана окуу календарын иштеп чыгуу жана бекитүү.
- Тийиштүү ченемдик-укуктук документте каралган башка милдеттерди аткаруу.
Институттун консультативдик кеңеши
17-берене.
- Институттун консультативдик кеңешинин мүчөлөрү жергиликтүү жана эл аралык мекемелерде иштеген жана институттун иш багыттары боюнча билими жана тажрыйбасы бар кишилердин жана окумуштуулардын, университеттин ичинде же сыртында институттун иш багыттары боюнча иштеген окутуучулардын, мамлекеттик жана жеке секторлордун өкүлдөрү менен мамлекеттик эмес уюмдардын өкүлдөрүнүн ичинен тандалат. Институттун консультативдик кеңеши эң көп 10 мүчөдөн турат.
Консультативдик кеңешке мүчө болуу ыктыярдуу болуп саналат жана кеңештин мүчөлөрүнө аткарган кызматы үчүн акы төлөнбөйт.
- Консультативдик кеңештин мүчөлөрү институттун мүдүрүнүн сунушу боюнча Ректор тарабынан дайындалат. Кеңештин мүчөлөрүнүн кызмат мөөнөтү – эки жыл. Кеңештин мүчөлөрү бул мөөнөттүн аягында жаңыдан мүчөлүккө тандалышы мүмкүн. Институттун мүдүрүнүн кызмат мөөнөтү аяктаган учурда, консультативдик кеңештин мүчөлөрүнүн да кызмат мөөнөтү аяктайт. Кеңештин мүчөлөрү бул мөөнөттүн аягында жаңыдан мүчөлүккө тандалышы мүмкүн.
Консультативдик кеңеш жылына кеминде бир жолу институттун мүдүрүнүн чакыруусу боюнча чогулат. Жыйын институттун мүдүрүнүн төрагалыгы астында өтөт. Жыйынга кеңеш мүчөлөрүнүн абсолюттук көпчүлүгүнүн катышуусу талап кылынбайт. Консультативдик кеңештин чечимдери кеңеш берүүчү мүнөзгө ээ.
Институттун консультативдик кеңешинин милдеттери
18-берене. Институттун консультативдик кеңешинин милдеттери төмөнкүдөй:
- Институттун жергиликтүү жана эл аралык байланыштарына көмөктөшүү жана кызматташуусуна салым кошуу;
- Институттун иш багыттары боюнча ой-пикирлерди жана сунуштарды берүү жана баалоо жүргүзүү;
- Университеттин консультативдик кеңешинин түзүлүшү жана иш алып баруу тартиби боюнча нускамасынын академиялык түзүмдөрдүн консультативдик кеңешинин милдеттери тууралуу беренесинде аныкталган милдеттерди жана жоопкерчиликтерди аткаруу.
ҮЧҮНЧҮ БӨЛҮМ
Башка жоболор
Жабдуулар жана инвентарлар
19-берене. Институттун иш-чараларынын алкагында жүзөгө ашырылган илимий изилдөө иштери жана долбоорлор үчүн сатып алынган ар түрдүү аспаптар, жабдуулар жана инвентарлар институттун жана зарыл учурларда университеттин башка түзүмдөрүнүн колдонуусуна берилет.
Кадрларга болгон муктаждык
20-берене. Институттун институт катчысына, академиялык, административдик жана техникалык кадрларга болгон муктаждыгы Ректорат тарабынан дайындала турган кызматкерлер менен камсыздалат.
Нускамада каралбаган жагдайлар
21-берене. Бул нускамада каралбаган жагдайларда тийиштүү ченемдик-укуктук документтин беренелери жана Окумуштуулар кеңешинин чечимдери колдонулат.
Күчүнө кириши
22-берене. Бул нускама Камкорчулар кеңешинин бекитүүсүнөн кийин күчүнө кирет.
Ишке ашырылышы
23-берене. Бул нускама Ректорат тарабынан жүзөгө ашырылат.
Бул нускама Камкорчулар кеңешинин 2022-жылдын 28-декабрындагы 2022-01/4-номерлүү чечими менен кабыл алынган.
Бул нускама Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Камкорчулар кеңешинин кароосуна сунуштоо үчүн Окумуштуулар кеңешинин 2021-жылдын 03-ноябрындагы 2021-14.86-номерлүү чечими менен кабыл алынган

|
КЫРГЫЗ-ТҮРК МАНАС
УНИВЕРСИТЕТИ |
KIRGIZİSTAN-TÜRKİYE MANAS
ÜNİVERSİTESİ |
мыйзам
КЫРГЫЗ-ТҮРК «МАНАС» УНИВЕРСИТЕТИНИН САЛТТУУ ОЮНДАР ЖАНА СПОРТ ИЛИМИН ИЗИЛДӨӨ ИНСТИТУТУ БОЮНЧА НУСКАМАСЫ
БИРИНЧИ БӨЛҮМ
Максаты, мазмуну, укуктук негиздемеси жана аныктамалар
Максаты
1-берене. Бул нускаманын максаты — Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Салттуу оюндар жана спорт илимин изилдөө институтунун максаттарына, иш-чараларына жана жетекчилеринин милдеттерине тийиштүү жол-жоболорду аныктоо.
Мазмуну
2-берене. Бул нускама Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Салттуу оюндар жана спорт илимин изилдөө институтунун максаттарына, иш-чараларына жана жетекчилеринин милдеттерине тийиштүү чечимдерди камтыйт.
Укуктук негиздеме
3-берене. Бул нускама Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Уставынын 5-беренесинин 2-бөлүгүнө ылайык жана Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Камкорчулар кеңешинин 2021-жылдын 28-апрелиндеги 2021-02/7 (c)-номерлүү чечиминин негизинде даярдалган.
Аныктамалар жана кыскартуулар
4-берене. Бул нускамада төмөнкү түшүнүктөр колдонулат:
|
Университет : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университети; |
|
Камкорчулар кеңеши |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Камкорчулар кеңеши; |
|
Ректор : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Ректору; |
|
Проректор : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин проректору; |
|
Ректорат : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин ректораты; |
|
Окумуштуулар кеңеши : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Окумуштуулар кеңеши; |
|
Институт : |
Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Салттуу оюндар жана спорт илимин изилдөө институту; |
|
Мүдүр : |
Институттун мүдүрү; |
|
Институттун башкаруу кеңеши: |
Административдик жана институттун максаттарына ылайык иш-чараларды ишке ашырууга мүдүргө көмөк көрсөтүүчү башкаруу органы; |
|
Институттун кеңеши : |
Институттун окуу-тарбиялык жана илимий изилдөө иштери менен алектенген академиялык орган; |
|
Консультативдик кеңеш : |
Институттун иш багыттарына тиешеси бар кишилерден жана окумуштуулардан турган консультативдик орган; |
|
Институттун илимий тармагы : |
Институттун ЖОЖдон кийинки билим берүү программаларын жүзөгө ашырган университеттин факультеттерине караштуу бөлүмдөр. |
ЭКИНЧИ БӨЛҮМ
Институттун максаттары, иш багыттары жана башкаруу органдары
Институттун максаттары
5-берене. Институттун максаттары төмөндөгүдөй:
- Биринчи кезекте түрк тилдүү жана боордош элдердин, андан кийин дүйнөнүн ар кыл бурчунда жашаган элдердин унутулган жана унутулуп бараткан салттуу оюндары менен спорт түрлөрүнө байланыштуу илимий-изилдөөлөрдү жүргүзүү;
- Аймактык жана улуттук айырмачылыктарды эске алуу менен окшош салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн аныктоо үчүн илимий изилдөөлөрдү жүргүзүү;
- Салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн сактап калуу жана алардын үзгүлтүксүздүгүн камсыздоо үчүн иш-аракеттерди жүргүзүү;
- Салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн жайылтуу, алардын көрүнүктүүлүгүн жогорулатуу жана аларды күнүмдүк турмушка аралаштыруу үчүн жаңы контексттерди түзүүгө жардам бере турган турнирлерди, мелдештерди, фестивалдарды ж.б. иш-чараларды уюштурууга аракет кылуу;
- Салттуу оюндардын жана спорт түрлөрүнүн коомчулуктарды бириктирүүчү күчүн эске алуу жана жалпы эрежелерди иштеп чыгуу менен жаңы иш-чаралардын жүзөгө ашырылышына салым кошуу;
- Салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн муундан-муунга өткөрүп берүү жана сактап калуу максатында билим берүү, илимий-изилдөө жана тажрыйбалык-конструктордук иштерди, долбоорлорду иштеп чыгуу, жүзөгө ашыруу, басып чыгаруу жана архивдөө иш-чараларын жүргүзүү;
- Биринчи кезекте Түркия Республикасынын жана Кыргыз Республикасынын тийиштүү мекемелери, андан кийин Дүйнөлүк этноспорт конфедерациясы жана башка тийиштүү конфедерациялар, федерациялар, мамлекеттик эмес уюмдар менен кызматташуу аркылуу бул уюмдардан изилдөө үчүн колдоо алуу жана керектүү маалыматтарга жана квалификациялуу адистерге ээ болуу үчүн бул уюмдарга колдоо көрсөтүү;
- Эл аралык практикаларды жана изилдөө тенденцияларын эске алуу менен ЮНЕСКОнун социалдык-гуманитардык илимдер алкагында жана маданият тармагында жүзөгө ашырган “Материалдык эмес маданий мурасы”, салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн шыктандырган “Спорт бардыгы үчүн” аттуу келишимдери жана программалары аркылуу колдоого алынган жаңы иш-чараларды өткөрүү жана дүйнөлүк маданий мурастарга салым кошуу.
Иш багыттары
6-берене. Институт максаттарына ылайык төмөнкү багыттар боюнча иш-чараларды жүргүзөт:
- Түркия Республикасынын жана Кыргыз Республикасынын бардык аймактарында, башка түрк тилдүү мамлекеттерде жана боордош элдерде унутулуп бараткан же унутулган салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн изилдөө, аныктоо, иликтөө жана кайра жандандыруу иштерин жүргүзүү;
- Аныкталган салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн илимий жактан баалоо, архивдөө, алар тууралуу басылмаларды чыгаруу, алардын электрондук маалымат базасын түзүү, тажрыйбага багытталган көргөзмөлөрүн уюштуруу жана сактап калуу иш-чараларын жүргүзүү;
- Салттуу оюндарга жана спорт түрлөрү боюнча жергиликтүү жана эл аралык мамлекеттик жана жеке менчик мекемелер, уюмдар, мамлекеттик эмес уюмдар жана федерациялар менен кызматташуу;
- Салттуу оюндар же спорт түрлөрү менен алектенген ар бир мекемеге же уюмга зарыл документтер, маалыматтар, план жана долбоор сыяктуу материалдарды даярдоо жана консультациялык кызматтарды көрсөтүү;
- Салттуу оюндар жана спорт түрлөрү боюнча ЮНЕСКО жана башка уюмдар тарабынан колдоого алынган долбоорлорду иштеп чыгуу;
- Салттуу оюндар жана спорт түрлөрү тууралуу маалымат алуу жана бөлүшүү процесстерине салым кошуу үчүн биринчи кезекте окуу-тарбиялык иштерди, андан кийин жергиликтүү же эл аралык деңгээлде курстарды, семинарларды, конференцияларды, панелдерди, семинарларды, семинарларды, симпозиумдарды, конгресстерди жана башка иш-чараларды уюштуруу, координациялоо жана колдоо;
- Институттун максаттарына ылайык, университте салттуу оюндарды жана спорт түрлөрүн аныктоодон баштап, жүзөгө ашырууга чейинки бардык процесстерде иш багыттарын кеңейтүү, аларга илимий негиздеме берүү жана адистерди даярдоо максатында университетте дисциплиналар аралык ыкмалар менен күндүзгү окутуу жана/же аралыктан окутуу формасы боюнча ЖОЖдон кийинки билим берүү иш-чараларын жүргүзүү;
- Окшош тармактар боюнча окуу-тарбия иштерин жүргүзгөн жергиликтүү же эл аралык окуу жайлары менен студент алмашуу программаларын уюштуруу, ЖОЖдон кийинки билим берүү программалары боюнча биргелешкен иш-чараларды өткөрүү жана кош диплом программаларын ачуу;
- Салтуу оюндарды, спорт түрлөрүн жана маданий мурастарды жайылтуу, сактап калуу, өнүктүрүү, муундан-муунга өткөрүп берүү, илимий булактарды түзүү үчүн эл аралык деңгээлде илимий макалаларды, китептерди жана жана отчетторду даярдоо, басып чыгаруу жана басып чыгарууну колдоо, патенттик жана автордук укуктарды коргоо боюнча тийиштүү демилгелерди көтөрүү;
- 10)Институттун башкаруу кеңеши тарабынан тапшырылган башка иштерди аткаруу.
Башкаруу органдары
7-берене. Институттун башкаруу органдары – институттун мүдүрү, институттун башкаруу кеңеши, институттун кеңеши жана институттун консультативдик кеңеши.
Институттун мүдүрү
8-берене.
- Институттун мүдүрү Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен Ректор тарабынан университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар окутуучулардын ичинен үч жылдык мөөнөткө дайындалат. Кызмат мөөнөтү аяктаган мүдүр кайрадан шайлана алат. Институттун мүдүрү кызматка дайындоо тартибине ылайык зарыл учурларда кызматтан бошотулушу мүмкүн.
- Институттун мүдүрү институттун максаттарына ылайык иштерди үзгүлтүксүз түрдө жүргүзүү, бардык иш-чараларды көзөмөлдөө жана контролдоо, күтүлгөн натыйжаларды алуу үчүн ректордун алдында жооптуу болот.
- Университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар окутуучулардын ичинен дайындалган эң көп эки мүдүрдүн орун басары болот. Институттун мүдүрүнүн орун басарлары институттун мүдүрүнүн сунушу боюнча Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен Ректор тарабынан дайындалат.
- Инститтун мүдүрү кызмат ордунда жок болгон учурда анын милдетин мүдүрдүн орун басары/орун басарларынын бирөөсү, экөө тең кызмат ордунда болбогон учурда иш стажына жараша институттун башкаруу кеңешинин мүчөлөрүнүн ичинен бирөө аткарат. Бул милдетти аткаруу мөөнөтү алты айдан ашкан учурда институттун жаңы мүдүрү дайындалат.
Институттун мүдүрүнүн милдеттери
9-берене. Институттун мүдүрүнүн милдеттери төмөнкүдөй:
- Институтка өкүлчүлүк кылуу;
- Институттун кеңештерине мүчө дайындоо боюнча Ректоратка сунуш киргизүү;
- Институттун кеңештерин жыйынга чакыруу, жыйындарда төрагалык кылуу жана кабыл алынган чечимдерди жүзөгө ашыруу;
- Институттун жалпы абалы, иштөө тартиби, институттун башкаруу кеңеши тарабынан даярдалган жана жүзөгө ашырылган иш-чаралары тууралуу отчетту ар бир окуу жылынын аягында жана талап кылынган учурда ректоратка тапшыруу;
- Институттун органдарынын жана бөлүмдөрүнүн үзгүлтүксүз иштешин, координациясын жана кызматташуусун камсыз кылуу;
- Институттун бардык кызматкерлерин жана институтта аткарылган иштерди тийиштүү ченемдик-укуктук документке ылайык контролдоо;
- Жергиликтүү жана эл аралык уюмдар менен биргелешип өткөрүлө турган иш-чаралар боюнча даярдалган келишимдерди Ректоратка сунуштоо;
- Тийиштүү ченемдик-укуктук документте каралган башка милдеттерди аткаруу.
Институттун башкаруу кеңеши
10-берене. Институттун башкаруу кеңеши институттун мүдүрүнөн жана анын орун басарларынан, институттун мүдүрү тарабынан сунушталган жана Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен Ректор тарабынан үч жылдык мөөнөткө дайындалган, университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар үч окутуучудан түзүлөт. Кызмат мөөнөтү аяктабай кызматтан кеткен мүчөнүн ордуна ошол эле жол-жобонун негизинде жаңы мүчө дайындалат. Кызмат мөөнөтү аяктаган мүчө кайрадан дайындалышы мүмкүн.
Институттун башкаруу кеңешинин чечимдери жыйынга катышкандардын көпчүлүк добушу менен кабыл алынат. Добуштар тең болгондо мүдүрдүн добушу чечүүчү добуш болуп саналат.
Институттун башкаруу кеңешинин милдеттери
11-берене. Институттун башкаруу кеңешинин милдеттери төмөнкүдөй:
- Институттун кеңешинин чечимдеринде жана консультативдик кеңештин чечимдеринде аныкталган жол-жоболорду ишке ашырууда институттун мүдүрүнө көмөк көрсөтүү;
- Институттун иш-чараларын, пландарын, программаларын жана календарын ишке ашырууну камсыз кылуу;
- Институттун инвестиция, иш-чара, изилдөө программаларын жана алардын бюджетин даярдоо;
- Институттун иш-чараларына байланыштуу иштер жөнүндө чечим чыгаруу;
- Институттун жетекчилиги жана иш-чаралары боюнча мүдүр тарабынан аткарыла турган бардык иштерде чечимдерди кабыл алуу;
- Зарыл учурларда убактылуу жумушчу топторду түзүү жана алардын милдеттерин аныктоо;
- Жергиликтүү жана эл аралык уюмдар менен биргелешип жүргүзүлө турган иш-чаралардын жол-жоболорун аныктоо жана келишимдерди даярдоо;
- Тийиштүү ченемдик-укуктук документте каралган башка милдеттерди аткаруу.
ЖОЖдон кийинки билим берүү
12-берене. Институтта КТМУнун ЖОЖдон кийинки билим берүү жана сынак өткөрүү боюнча нускамасынын тийиштүү беренелерине ылайык ЖОЖдон кийинки билим берүү программалары ачылышы мүмкүн. Ачылган программалар боюнча окуу-тарбия иштери жогоруда аталган нускамага жана тийиштүү жоболорго ылайык жүргүзүлөт.
Институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысы
13-берене. Институттун мүдүрү ачылган ЖОЖдон кийинки билим берүү программасына факультеттин деканынын пикирин эске алуу менен тийиштүү факультеттин бөлүм башчысын ректоратка институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысы катары сунуштайт. Ректор сунушталган бөлүм башчыны Биринчи проректордун пикирин эске алуу менен институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысы кылып дайындайт.
Институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысынын милдеттери
14-берене. Институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчысынын милдети – бөлүмдүн ар бир багыты боюнча ЖОЖдон кийинки билим берүүнү жана илимий изилдөөлөрдү жүргүзүүнү камсыз кылуу.
Институттун кеңеши
15-берене. Институттун кеңеши институттун мүдүрүнөн жана анын орун басарларынан, институттун мүдүрү тарабынан сунушталган, Ректор тарабынан үч жылдык мөөнөткө дайындалган жана университетте толук ставкада иштеген илимий даражасы бар үч окутуучудан жана институттун илимий тармагы боюнча бөлүм башчыларынан түзүлөт. Кызмат мөөнөтү аяктабай кызматтан кеткен мүчөнүн ордуна ошол эле жол-жобонун негизинде жаңы мүчө дайындалат. Кызмат мөөнөтү аяктаган мүчө кайрадан дайындалышы мүмкүн.
Институттун кеңеши ар бир семестрдин башында чогулат. Зарыл учурларда институттун мүдүрү институттун кеңешин жыйынга чакырышы мүмкүн. Институттун кеңешинин чечимдери жыйынга катышкандардын көпчүлүк добушу менен кабыл алынат. Добуштар тең болгондо мүдүрдүн добушу чечүүчү добуш болуп саналат.
Институттун кеңешинин милдеттери
16-берене. Институттун кеңешинин милдеттери төмөнкүдөй:
- Институттун окуу-тарбиялык, илимий-изилдөө жана басып чыгаруу иштерин жана бул иштерге байланыштуу жол-жоболорду, пландарды, программаларды жана окуу календарын иштеп чыгуу жана бекитүү.
- Тийиштүү ченемдик-укуктук документте каралган башка милдеттерди аткаруу.
Институттун консультативдик кеңеши
17-берене.
- Институттун консультативдик кеңешинин мүчөлөрү жергиликтүү жана эл аралык мекемелерде иштеген жана институттун иш багыттары боюнча билими жана тажрыйбасы бар кишилердин жана окумуштуулардын, университеттин ичинде же сыртында институттун иш багыттары боюнча иштеген окутуучулардын, мамлекеттик жана жеке секторлордун өкүлдөрү менен мамлекеттик эмес уюмдардын өкүлдөрүнүн ичинен тандалат. Институттун консультативдик кеңеши эң көп 10 мүчөдөн турат.
Консультативдик кеңешке мүчө болуу ыктыярдуу болуп саналат жана кеңештин мүчөлөрүнө аткарган кызматы үчүн акы төлөнбөйт.
- Консультативдик кеңештин мүчөлөрү институттун мүдүрүнүн сунушу боюнча Ректор тарабынан дайындалат. Кеңештин мүчөлөрүнүн кызмат мөөнөтү – эки жыл. Кеңештин мүчөлөрү бул мөөнөттүн аягында жаңыдан мүчөлүккө тандалышы мүмкүн. Институттун мүдүрүнүн кызмат мөөнөтү аяктаган учурда, консультативдик кеңештин мүчөлөрүнүн да кызмат мөөнөтү аяктайт. Кеңештин мүчөлөрү бул мөөнөттүн аягында жаңыдан мүчөлүккө тандалышы мүмкүн.
Консультативдик кеңеш жылына кеминде бир жолу институттун мүдүрүнүн чакыруусу боюнча чогулат. Жыйын институттун мүдүрүнүн төрагалыгы астында өтөт. Жыйынга кеңеш мүчөлөрүнүн абсолюттук көпчүлүгүнүн катышуусу талап кылынбайт. Консультативдик кеңештин чечимдери кеңеш берүүчү мүнөзгө ээ.
Институттун консультативдик кеңешинин милдеттери
18-берене. Институттун консультативдик кеңешинин милдеттери төмөнкүдөй:
- Институттун жергиликтүү жана эл аралык байланыштарына көмөктөшүү жана кызматташуусуна салым кошуу;
- Институттун иш багыттары боюнча ой-пикирлерди жана сунуштарды берүү жана баалоо жүргүзүү;
- Университеттин консультативдик кеңешинин түзүлүшү жана иш алып баруу тартиби боюнча нускамасынын академиялык түзүмдөрдүн консультативдик кеңешинин милдеттери тууралуу беренесинде аныкталган милдеттерди жана жоопкерчиликтерди аткаруу.
ҮЧҮНЧҮ БӨЛҮМ
Башка жоболор
Жабдуулар жана инвентарлар
19-берене. Институттун иш-чараларынын алкагында жүзөгө ашырылган илимий изилдөө иштери жана долбоорлор үчүн сатып алынган ар түрдүү аспаптар, жабдуулар жана инвентарлар институттун жана зарыл учурларда университеттин башка түзүмдөрүнүн колдонуусуна берилет.
Кадрларга болгон муктаждык
20-берене. Институттун институт катчысына, академиялык, административдик жана техникалык кадрларга болгон муктаждыгы Ректорат тарабынан дайындала турган кызматкерлер менен камсыздалат.
Нускамада каралбаган жагдайлар
21-берене. Бул нускамада каралбаган жагдайларда тийиштүү ченемдик-укуктук документтин беренелери жана Окумуштуулар кеңешинин чечимдери колдонулат.
Күчүнө кириши
22-берене. Бул нускама Камкорчулар кеңешинин бекитүүсүнөн кийин күчүнө кирет.
Ишке ашырылышы
23-берене. Бул нускама Ректорат тарабынан жүзөгө ашырылат.
Бул нускама Камкорчулар кеңешинин 2022-жылдын 28-декабрындагы 2022-01/4-номерлүү чечими менен кабыл алынган.
Бул нускама Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Камкорчулар кеңешинин кароосуна сунуштоо үчүн Окумуштуулар кеңешинин 2021-жылдын 03-ноябрындагы 2021-14.86-номерлүү чечими менен кабыл алынган